Agendapunt N-VA Peer: Peer is een hartveilige stad

Toelichting:

Elke dag krijgen bijna 30 mensen in België een hartstilstand buiten het ziekenhuis. Slechts 7% overleeft dit.
Wordt een slachtoffer binnen de eerste 3 tot 4 minuten gereanimeerd en krijgt het een stroomstoot toegediend met een AED (automatische externe defibrillator), dan heeft het tot 70 % kans om te overleven.
In Vlaanderen zijn er nog veel te weinig mensen die kunnen reanimeren.
Iedereen mag een AED gebruiken en het is volkomen veilig. Het toestel begeleidt je bij de reanimatie en geeft enkel een stroomstoot als dat nodig is.

Het project ‘Steden en Gemeenten Hartveilig’ van het Rode Kruis-Vlaanderen wil de overlevingskans bij mensen met een hartstilstand zo groot mogelijk maken.

Er zijn  2 criteria om een hartveilige stad te worden:

1        Minstens één automatische externe defibrillator (AED) op het grondgebied hebben die publiek toegankelijk is.

2        Het engagement om onze bevolking te sensibiliseren en samen met Rode Kruis-Peer opleidingen in reanimatie en AED-gebruik aan te bieden aan de bevolking en minstens 10% van de werknemers.

Er wordt altijd een samenwerkingsovereenkomst Hartveilig opgesteld met Rode Kruis-Vlaanderen met de vermelding: “De stad Peer en het Rode Kruis engageren zich om, in gezamenlijke organisatie, gedurende 2 jaar op regelmatige basis opleidingen aan de bevolking aan te bieden.”
De projectmanager ‘Hartveilig’ van Rode Kruis-Vlaanderen begeleidt onze stad gratis bij het realiseren van ons Hartveilig-project. 

1        Stel een Hartveilig-team samen

2        Stel het project voor aan beleidsverantwoordelijken

3        Zorg voor een toezichthoudende arts

4        Bepaal waar er AED’s moeten komen

5        Zoek sponsors

6        Stel een budget op

7        Werk procedures uit voor AED-gebruik

8        Schaf AED’s aan en installeer ze

9        Communiceer en informeer 

10    Organiseer AED-opleidingen en opfriscursussen

1        Stel een Hartveilig-team samen

Stel een multidisciplinair team samen om het project ‘Steden en Gemeenten Hartveilig’ aan te pakken. Kies instellingen of personen die goed geplaatst zijn om advies te geven: artsen, onze projectmanager en een vertegenwoordiger van het plaatselijke Rode Kruis, brandweer, politie, OCMW, sportfunctionaris …
Dit team is ook belangrijk om het project te doen slagen.

2        Stel het project voor aan beleidsverantwoordelijken

Bepaal welke besluitvormers u voor uw project moet winnen en beleg een infosessie om hen te informeren. Rode Kruis-Vlaanderen helpt u graag bij deze infosessie. Onze projectmanager en/of vertegenwoordigers van uw plaatselijke Rode Kruisafdeling zorgen gratis voor:

inhoudelijke begeleiding
demonstratie AED-toestellen
beantwoorden van vragen

Rode Kruis-Vlaanderen stelt u ook graag materiaal ter beschikking om het project voor te stellen.

3        Zorg voor een toezichthoudende arts

Volautomatische defibrillatoren mogen vrij verkocht en door iedereen gebruikt worden. Toch kan best een toezichthoudende arts aangeduid worden. Die hoeft niet ter plaatse te zijn wanneer een AED gebruikt wordt, maar neemt wel de medische supervisie op zich.

Mogelijke superviserende artsen:

bedrijfsarts van de stad
interventiearts
geïnteresseerde arts in uw gemeenschap
afdelingsgeneesheer van uw plaatselijke Rode Kruisafdeling

Taken superviserende arts:

huishoudelijk reglement voor noodsituaties opstellen
hulp bij keuze AED-locaties
goedkeuring opleidingen en procedures
bijwerken opleidingen en procedures op basis van nieuwe wetenschappelijke gegevens
hulp bij evaluatie na AED-gebruik
voorstel tot verbeteringen na AED-gebruik

4        Bepaal waar er AED’s moeten komen

De American Heart Association beveelt aan om een AED te plaatsen binnen een afstand van 6 minuten. Aangezien er ongeveer een minuut tijd zit tussen het aanbrengen van de AED en de eerste schok, blijven er 5 minuten over om de AED tot bij het slachtoffer te krijgen. In het ideale geval is een AED beschikbaar op een afstand van minder dan 3 minuten.
Vraag aan deskundigen advies over het aantal AED’s dat uw stad nodig heeft en waar ze best geplaatst worden. Voor grote hartveilig-projecten, bijvoorbeeld in steden, kan het aangewezen zijn om een ervaren consultant te raadplegen. Die kan een volledige studie doen over de inplanting van AED’s op uw grondgebied.

‘Steden en Gemeenten Hartveilig’ is een langetermijnproject: het is niet realistisch om uw volledige grondgebied hartveilig te maken in één jaar. We raden u aan om in fases te werken: installeer eerst AED’s op plaatsen waar het risico op hartstilstanden het grootste is. In deze fase kunt u de procedures op punt stellen.

Is de interesse voldoende gewekt door gerichte publiciteit en AED-opleidingen, kunnen extra hartveilige zones uitgewerkt worden. Dit kan in samenwerking met bijvoorbeeld bedrijven of sponsors.

5        Zoek sponsors

Als uw stad beslist om een Hartveilig-project op te starten, kan u eventueel op zoek gaan naar sponsors. Denk bijvoorbeeld aan bedrijven, winkels of banken die een publiek toegankelijke AED voor hun gebouw willen plaatsen.

6        Stel een budget op

Stel een budget op voor een AED + een AED kast + opleidingen + opties (onderhoudscontract, verzekering,...)

- AED’s:

Rode Kruis-Vlaanderen adviseert u graag bij het opstellen van uw budget voor de aankoop van AED’s en helpt u met technische specificaties voor de aanbesteding. Gemiddeld mag u 1500 tot 1800 euro rekenen voor de aankoop van een AED-toestel, exclusief BTW.

benodigdheden bij de AED:
beademingsmaskers, schaar, handschoenen, scheermes om zo nodig het borsthaar af te scheren, handdoek om de borstkas af te drogen. De benodigdheden kunnen samen met de AED worden opgeborgen.
AED-kast:
Een weerbestendige kast om de AED in op te bergen is wettelijk verplicht. Ze kost ongeveer 400 euro.
service en onderhoud van de AED:
Een optioneel 5-jarig service- en onderhoudscontract met een extern bedrijf kost ongeveer 600 euro. Het bedrijf houdt bij wanneer de batterij en de elektroden moeten vervangen worden. De kostprijs voor vervanging van de batterij en elektroden is hierbij inbegrepen. 
verzekering:
De premie voor de verzekering van uw AED-toestel is optioneel te bekomen bij uw verzekeraar en bedraagt jaarlijks ongeveer 100 euro.
opleidingen en opfriscursussen
Afspraken ivm opleidingen worden gemaakt met de plaatselijke Rode Kruisafdeling.
communicatie
het publiek informeren en het Hartveilig-project promoten. Drukken van affiches en informatieflyers,... 
eventueel een haalbaarheidsonderzoek 

7        Werk procedures uit voor AED-gebruik

Werk een beleid en procedures uit voor het gebruik van de AED’s en de aanpak van noodsituaties. Als uw stad al een responsplan voor noodsituaties heeft, integreert u het AED-programma daarin.

Hou beleid en procedures up-to-date als de medische praktijken veranderen.

Bepaal in uw beleid en procedures:

wie het AED-programma beheert
wie de medische leiding heeft
huishoudelijk reglement rond AED-gebruik
locaties van AED’s en andere uitrusting
opleiding en opfriscursussen 
methode en tijdschema voor controle, onderhoud en bijwerking procedures
gegevensverwerking en wat te doen na AED-gebruik
wie te verwittigen bij schade of problemen

Teken op waar AED’s, handschoenen en beademingsmaskers gelokaliseerd zijn.

Stel een tijdschema op voor controle en onderhoud van de uitrusting: een maandelijkse controle is wettelijk verplicht.

Stel planning en doelstellingen op voor de opleidingen: wie wil je allemaal opleiden? Hoeveel burgers? Enkel eigen personeel, of ook politie, stadswachten? Plan ook opfriscursussen

Stel ook een methode op voor de periodieke toetsing en bijwerking van het beleid en de procedures.

Leg vast welke gegevens moeten bijgehouden worden wanneer een AED gebruikt wordt. Bepaal ook hoe de gegevens die de AED heeft opgeslagen, moeten worden verwerkt: het hartritme van de patiënt, de analyse door de AED en een eventueel toegediende schok.

Bepaal wat er moet gebeuren na het gebruik van de AED:

downloaden en doorzenden van AED-gegevens
melding aan de superviserende arts
melding aan overheid
analyse van het incident, bepaling hoe de procedures verbeterd kunnen worden
voor de gebruiker van de AED: stressdebriefing en nazorg door het Rode Kruis
aanvullen van benodigdheden en weer gebruiksklaar maken van de AED
…

Leg ook vast wie gewaarschuwd moet worden bij schade of opmerkingen over de AED of de kast.

Bewaar al deze informatie samen en vul ze eventueel aan met

gebruiksinstructies AED
contactinformatie Rode Kruis-Vlaanderen
opleidingsschema 
relevante wetgeving 

8        Schaf AED’s aan en installeer ze

Koop of huur de AED’s en installeer ze volgens de instructies van de fabrikant. Volg de onderhoudsrichtlijnen die in de gebruiksaanwijzing zijn opgenomen.

Vraag onze projectmanager voor onafhankelijk advies en ondersteuning bij uw aankoop.  

Op openbare plaatsen mogen alleen toestellen van categorie 1 geplaatst worden. 
Wettelijke vereisten voor een AED categorie 1:

Registratie van de AED bij de FOD Volksgezondheid
AED-kast met genummerde verzegeling voorzien
Op AED-kast: AED-pictogram en gegevens van de eigenaar
In AED-kast: A4-geheugensteun voor het gebruik van de AED, geleverd door de FOD Volksgezondheid van zodra u uw toestel registreert
Vermelding op kast: “Enkel te gebruiken indien de persoon niet bij bewustzijn is en geen normale ademhaling vertoont. Gelieve steeds het hulpcentrum voor dringende geneeskundige hulpverlening te verwittigen via het nummer 100 of 112 in geval van gebruik van de AED.
Maandelijkse controle bijhouden in een register.
Alle gegevens die bij gebruik werden genoteerd jaarlijks doorgeven aan het directoraat-generaal Basisgezondheidszorg en Crisisbeheer.
Op verzoek van de behandelende geneesheer de geregistreerde gegevens doorgeven. 

9        Communiceer en informeer

Zorg voor een goede informatiecampagne rond uw Hartveilig-project, zodat zoveel mogelijk mensen het belang ervan inzien. Maak overal bekend wat het Hartveilig-project inhoudt en waar er AED-opleidingen kunnen gevolgd worden. Richt u ook tot verenigingen.

U kan uw Hartveilig-project bekendmaken via

affiches en brochures;
infovergaderingen voor het publiek;
persberichten en artikels in plaatselijke pers en gemeentelijk informatieblad;
berichten op de website van de gemeente;
aankondigingen bij het onthaal van nieuwe inwoners;
informatiewegwijzers voor gasten in hotels of winkels;

Rode Kruis-Vlaanderen ondersteunt u bij demonstraties en infosessies.
We bieden u ook promotiemateriaal aan.

10    Organiseer AED-opleidingen en opfriscursussen

Om mensen met een hartstilstand echt te kunnen redden en dus hartveilig te zijn, moeten omstaanders snel en juist kunnen reageren. Daarom organiseert Rode Kruis-Vlaanderen opleidingen om het AED-toestel te leren gebruiken bij de reanimatie.

Bekijk alle info over onze AED-opleidingen

Overwegende dat:

Een project als “Peer is een hartveilige stad” , de overlevingskansen bij mensen met een hartstilstand zo groot mogelijk maakt.
Een project als “Peer is een hartveilige stad”, de eerstehulpcapaciteiten  van de Perenaar vergroot.
Voorgaande te verwezenlijken is door een goede inplanting van AED’s op Peers grondgebied
Voorgaande te verwezenlijken is door zoveel mogelijk mensen te informeren en op te leiden in reanimatie en het gebruik van de AED

Voorstel van beslissing:

De gemeenteraad van Peer vraagt het College van Burgemeester en Schepenen (CBS) om een samenwerkingsovereenkomst op te stellen met Rode Kruis-Vlaanderen wat er toe moet leiden dat Peer een ‘hartveilige’ stad wordt.